ÇÜRÜK NURİ

 

ÇÜRÜK NURİ

 

                                                                                                Yazan: Doç. Dr. Hüseyin GÜL

Yıl 1976,  Eylül Ayı’nın ortalarıydı. Malatya’dan Erzurum’a, Erzurum’dan da Pasinler’e geldim. Pasinler’de İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne uğradım. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nde Gölçayır Köyü’ne ulaşımın nasıl olduğunu, uzaklığını, kaç hane olduğunu, okul ve lojman durumu gibi sorularıma yanıt aramaya gittim.

 

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nde bir yetkili:

-‘Hocam sana en iyi Burhanettin İşcan Hoca yardımcı olur’ dedi..

Hemen aynı bina içerisinde maaş işlerimizi de yürüten mutemet Burhanettin İşcan Hoca’ya gittim. Çok sıcak karşıladı. Anlattı Gölçayır Köyüne ilişkin merak ettiğim her şeyi.

Burhanettin Hoca da Gölçayır Köyü’nde beş yıl kadar öğretmenlik yapmış.

En son cümlesinde, Burhanettin Hoca:

-‘Hocam, Ana Cadde boyunca dosdoğru git, yolun sağ tarafında Çürük Nuri’nin dükkânını bul, köyden Pasinler’e gelen tüm Gölçayırlıları orada bulursun. Orada sana yardımcı olurlar’ dedi.

Birkaç esnafa Çürük Nuri’yi sordum. Yardımcı oldular. Kısa sürede buldum Çürük Nuri’nin dükkânını.

 

Sabahın erken saatleriydi. Çürük Nuri’nin dükkânını buldum.

Dükkânın önünde bir tabure üzerinde oturan pardösülü, şapkalı, kısa boylu, seyrek ve çürük dişli birisi oturuyordu. Selam ve hoşbeş seremonisinden sonra kendimi tanıttım.

-‘Çürük Nuri’yi arıyorum. Kim bu Çürük Nuri?’ diye sordum.

-‘Hocam Çürük Nuri benim’ dedi.

-‘Ben Hüseyin Gül, Gölçayır Köyü’ne öğretmen olarak atandım. Sana gönderdi beni Burhanettin Hoca dedim.’

-'Hocam hoş sefa geldin. Her ne kadar bana Çürük Nuri deseler de, benim asıl adım: Nuri Çürük’…

Çay ısmarladı. Bardakta kaşık yoktu. Küçük kesme şekerler vardı. Attım şekerleri çaya, karıştırmak için çay kaşığı yoktu. Sonra bir tükenmez kalem verdi. O tükenmez kalemle çayımı karıştırıp içtim.

Sonra başladı anlatmaya:

-‘Hocam, tüm Gölçayırlılar benim müşterimdir. On dakika sonra gelir arabaları. Tanıştırırım seni Gölçayırlılarla. Merak etme’ dedi.

 

Arada sırada karıştırıyordum ismini söylerken Çürük Nuri’nin…

Bazen ‘Nuri Amca’, bazen, ‘Nuri Çürük Amca’, bazen ‘Çürük Nuri’…

Ama ‘Çürük Nuri’ olarak söylediğimde mahcup hissettim kendimi.

-‘Kusura bakma Nuri Amca, ismini karıştırıyorum. Ne olursun alınma, biraz yorgun, biraz da uykusuzum. Bu yüzden karıştırıyorum ismini’ dedim.

Anlayış gösterdi.

-‘Önemli değil Hocam, yiğit lakabıyla anılır, asıl adım Nuri, soyadım ise Çürük. Yanımda yüzüme karşı Nuri, arkam sıra ise Çürük Nuri derler’ dedi. ‘Ha, unutma Hocam…  Tüm Gölçayırlıların borç defterimde hesabı var. Sana da bir hesap açayım borç defterimden, sana da borç vereyim’ dedi.

Daha sonraları Çürük Nuri’nin dediği gibi yaptım. Çürük Nuri’den borca eşya alır, borç defterine yazdırır, maaşımı aldığımda da kapatırdım borcumu.

Çürük Nuri ile sohbet koyulaşmıştı.

 

-‘Ahan da geldi Gölçayır arabası’ dedi Çürük Nuri.

Arabayı dikkatle süzdüm. Mavi bir minibüs idi. Arka tekerleri çiftli idi. Biraz uzun, biraz da yüksek idi. Minibüsün üzerinde demirden de bir bagajı vardı.

Arabadan inenler doğrudan Çürük Nuri’nin dükkânına doğru yöneldiler.

Tanıştım sırasıyla Gölçayırlılarla… Muhtar: Rıfkı Taşdemir, Şahabettin Örs, Yakup Örs, Nizamettin Albayrak, İhsan Keleş ve ismini hatırlayamadığım birkaç kişi daha vardı.

Yakup Örs minibüsün sürücüsüydü. Minibüsün işletmecisi ise Rıfkı Taşdemir ile Şahabettin Örs idi.

Yakup Örs:

-‘Hocam, öğleden sonra saat üç gibi hareket edeceğiz köye’ dedi.

Saat üçten önce geldim.

Şoför Yakup Örs:

-‘Hocam gel sen öne otur’ dedi.

Öne oturdum. Önü çift kişilikti minibüsün. Hareket etmeye yakın çift kişilik yer oldu dört kişilik. Sıkıştık. Arka taraf daha da sıkışıktı. Araba tıklım tıklım doldu Gölçayırlılarla. On iki kişi kapasiteli arabaya yirmi beş dolayında kişi binmiştik.

Yolculardan hariç eşya da çoktu. Minibüsün iç kısmı ve üstü; un, kepek, yem, tuz ve yün torbaları, gurbetçi yatakları, likit tüp, yağ tenekeleri, boş bidonlar, gazyağı bidonları… ile doluydu.

 

Saat üç olunca minibüs hareket etti Pasinler’de Çürük Nuri’nin dükkânının önünde…

Şahabettin Örs, şoför Yakup’a talimatlar yağdırıyordu.

-‘Şuradan git, sağdan git, yavaş git, şurada dur’ diye...

 

Yaklaşık bir buçuk saat sonra Köprüköy Nahiyesi’ne ulaştık. Orada yarım saat kadar mola verilmişti. Acıkmıştım. Sağa sola baktım, lokanta göremedim. Yakında bir fırın vardı. Fırına gittim. Beş sıcak ekmek ile bir yuvarlak kutu helva aldım.

Getirdim minibüste herkesle paylaştım sıcak ekmek ile helvayı. Mutlu oldular, teşekkür etti yolcular.

Tekrar yola çıktık Köprüköy’den. Çobandede köprüsünden geçerek Yağan Köyü’ne geçtik. Yağanda da mola verildi.. Bir iki yolcu da oradan indi, bindi… Tekrar yola çıktık. Gölçayır Köyü’nün yolu, telefon direklerine paralel idi. Yokuş bir yere geldik. Minibüs şoförü Yakup, çok zorladı çıkmak için.

Şahabettin Örs kızdı:

-‘Zorlama arabayı’ dedi.

Minibüs durdu. Hepimiz indik minibüsten. Kimi sağdan kimi soldan, kimi arkadan minibüsü ite ite yokuşu kurtardık.

 

Bir süre sonra bir hendek vardı. Orada da benzer biçimde minibüsü iteledik, çıkardık…

 

Çürük Nuri’nin dükkânından yola koyulduğumuzda öğlen sonrası saat üç idi. Gölçayır Köyü’ne ulaştığımızda ise akşam saat sekiz olmuştu…

Not: Bu makalenin tamamı yazarın kendisine aittir… Alıntı bir makale değildir. Unvan, ismim ve soy ismim yazılmak kaydıyla paylaşılabilir...

ROTTEN NURI
Written by: Assoc. Prof. Dr. Hüseyin GÜL

It was the middle of September, 1976. I had traveled from Malatya to Erzurum, and then from Erzurum to Pasinler. In Pasinler, I visited the District Directorate of National Education. I went there to find out about transportation to the village of Gölçayır, how far it was, how many households there were, and the conditions of the school and teacher's lodging.

At the District Directorate of National Education, an official said:

“Teacher, Burhanettin İşcan would be the best person to help you.”

So I went to Burhanettin İşcan, who also worked in the same building handling our payroll. He welcomed me warmly and told me everything I wanted to know about Gölçayır Village.

Burhanettin Teacher had also worked in Gölçayır Village as a teacher for about five years.

In his final words, he said:

“Teacher, just go straight along the Main Street. On the right side of the road, you’ll find the shop of Rotten Nuri. You’ll find all the villagers from Gölçayır who’ve come to Pasinler there. They’ll help you out.”

I asked a few shopkeepers about Rotten Nuri. They helped me, and I found his shop shortly.

It was early in the morning when I found Rotten Nuri’s shop.

Sitting on a stool in front of the shop was a short man wearing an overcoat and a hat, with sparse and decayed teeth. After a brief exchange of greetings, I introduced myself.

“I’m looking for Rotten Nuri. Who is he?” I asked.

“Teacher, I’m Rotten Nuri,” he replied.

“I’m Hüseyin Gül. I’ve been appointed as a teacher to Gölçayır Village. Burhanettin Teacher sent me to you,” I said.

“Welcome, Teacher. Though people call me Rotten Nuri, my real name is Nuri Çürük.”

He offered me tea. There was no spoon in the glass. There were small sugar cubes. I threw them in the tea, but had no spoon to stir with. Then he handed me a ballpoint pen. I stirred my tea with it and drank.

Then he started to talk:

“Teacher, all the villagers of Gölçayır are my customers. Their vehicle will arrive in about ten minutes. I’ll introduce you to them. Don’t worry.”

From time to time, I was confused about how to refer to him…

Sometimes I said “Uncle Nuri,” sometimes “Uncle Nuri Çürük,” and sometimes “Rotten Nuri…”

But when I called him “Rotten Nuri,” I felt embarrassed.

“Please forgive me, Uncle Nuri. I keep messing up your name. I’m a bit tired and sleep-deprived. That’s why I’m mixing it up,” I said.

He was understanding.

“No worries, Teacher. A man is known by his nickname. My real name is Nuri, and my last name is Çürük. When I’m around, they call me Nuri, but behind my back, they say Rotten Nuri,” he said. “Oh, and don’t forget, Teacher… all the villagers of Gölçayır have accounts in my debt ledger. I’ll open an account for you too and lend you some goods.”

Later, I did as Rotten Nuri suggested. I would buy things on credit from him, have it written in the ledger, and pay off my debts when I received my salary.

Our conversation deepened.

“There’s the Gölçayır vehicle,” said Rotten Nuri.

I carefully examined the vehicle. It was a blue minibus. It had dual rear wheels. It was a bit long and tall. There was also a metal luggage rack on top of the minibus.

The passengers coming off the minibus headed straight toward Rotten Nuri’s shop.

I met the villagers from Gölçayır, one by one… The village headman was Rıfkı Taşdemir. There were Şahabettin Örs, Yakup Örs, Nizamettin Albayrak, İhsan Keleş, and a few others whose names I can’t recall.

Yakup Örs was the driver of the minibus. The operators of the vehicle were Rıfkı Taşdemir and Şahabettin Örs.

Yakup Örs said:

“Teacher, we’ll leave for the village around three in the afternoon.”

I arrived before three o’clock.

Driver Yakup Örs said:

“Come on, Teacher, sit in the front.”

I sat in the front seat. It was a double seat, but right before we took off, that double seat turned into a four-person seat. We were packed in tightly. The back was even more cramped. The minibus, which had a capacity of twelve, was filled with about twenty-five people.

On top of that, there was also a lot of cargo. The inside and the top of the minibus were loaded with sacks of flour, bran, feed, salt, wool, migrant bedding, gas canisters, oil tins, empty jugs, and kerosene containers.

At exactly three o’clock, the minibus departed from in front of Rotten Nuri’s shop in Pasinler.

Şahabettin Örs was barking instructions at the driver Yakup:

“Go this way, take a right, slow down, stop here…”

After about an hour and a half, we arrived at the Köprüköy township. We had a half-hour break there. I was hungry. I looked around but couldn’t see any restaurants. There was a bakery nearby. I went in and bought five hot loaves of bread and a round tin of halva.

I brought them back and shared them with everyone on the minibus. They were happy and thanked me.

We hit the road again from Köprüköy. We crossed the Çobandede Bridge and passed into the village of Yağan. We took another break there. One or two people got off and on… Then we hit the road again. The road to Gölçayır Village ran parallel to the telephone poles. We came to an uphill section. Driver Yakup tried hard to climb it.

Şahabettin Örs got angry:

“Don’t force the vehicle,” he said.

The minibus stopped. We all got out. Some pushed from the left, some from the right, and some from the back, and we managed to push the minibus up the hill.

After a while, we came across a ditch. Again, we had to push the minibus to get it through…

When we departed from Rotten Nuri’s shop, it was three in the afternoon. By the time we reached Gölçayır Village, it was eight in the evening…

---

Note: This article is entirely the work of the author. It is not a quoted or borrowed piece. It can be shared with my academic title, name, and surname included.